Ongeschonden lichamen: Catherina van Siena [1347-1380]

	Download PDF Catherina van Siena [1347-1380] H. Catherina van Siena Jacomo en Lapa Benincasa hadden vijfentwintig kinderen, en één ervan, de drieëntwintigste, was Catharina. Haar tweelingzus, die net na Catharina ter wereld kwam, stierf tijdens haar kinderjaren. Catharina was reeds als kind heel vroom en ze bezat veel wijsheid voor haar leeftijd. Op heel jonge leeftijd legde ze de gelofte van maagdelijkheid af en ze was gezegend met een aantal visioenen. Toen ze zes jaar was, en terwijl ze boodschappen ging doen met haar broer Stephen, zag ze een visioen van Onze Heer, in de buurt van de kerk van de Dominicanenbroeders in de Valle Piatta. Het visioen was gekleed in pauselijke gewaden, had een tiara op Zijn Hoofd, en zat op een troon, omringd door de H. Petrus, de H. Paulus en de H. Johannes de evangelist. Nadat Stephen haar uit haar extase had doen ontwaken, weende ze en zei: "Oh, had je maar gezien wat ik zag, dan zou je me niet gestoord hebben tijdens zo’n mooi visioen." Geboortehuis van Catherina van Siena Het was vanaf dat moment dat ze niet langer een kind leek te zijn. Haar gedachten, haar gedrag en haar deugden waren superieur aan die van iemand van haar leeftijd. Het was kort na deze ervaring dat ze besloot om tot de Orde van de H. Dominicus toe te treden. Ondanks de hevige tegenwerking van haar moeder, slaagde ze er op zeventienjarige leeftijd uiteindelijk in om tertiair te worden in de Derde Orde van de H. Dominicus. Ze bleef in het huis van haar ouders wonen, gekleed in de habijt van de Zusters van Boetvaardigheid, en ze bracht drie jaar in afzondering en bezinning door. Nadien wijdde ze zichzelf echter toe aan het actieve apostolaat en zorgde ze voor de zieken, bezocht en bekeerde ze gevangenen, deelde ze aalmoezen uit, en trok ze volgelingen en vrienden aan die later haar naam zouden dragen. Catharina kreeg waarschijnlijk alle mystieke gaven. Ze heeft velen van duivelse bezetenheid verlost, deed veel genezingswonderen, zweefde vaak boven de grond tijdens het gebed, had een buitengewone intimiteit met Onze Heer en Zijn Moeder, en ervoer het mystieke huwelijk waarin Onze Heer haar in een visioen een gouden ring gaf. De ring had vier waardevolle stenen, en in het midden een geweldige diamant. Enkel Catharina kon de ring zien en ze bevestigde dat ze hem altijd bij had en het nooit beu werd er naar te kijken. Deze mystieke gunsten waren het resultaat van jarenlange, harde boetedoeningen. Ze offerde en kastijdde zichzelf, en droeg een boetekleed sinds haar kinderjaren. Haar langdurige vastenperiodes werden goddelijk getransformeerd tot volledige onthouding, en hoewel ze enkel van de H. Eucharistie leefde, bleven haar kracht en vitaliteit op spirituele wijze gehandhaafd. Tijdens de pest van 1372-1373, zorgde ze voor de weerzinwekkende zieken, bereidde ze ontelbare mensen voor op de dood, en begroef ze eigenhandig veel van de slachtoffers. Catharina had ook de stigmata op haar lichaam, maar op haar verzoek maakte Onze Heer de tekens enkel voor haar zichtbaar. En zoals ook gebeurde bij de Zalige Osanna van Mantua, werden de tekens na haar dood heel goed zichtbaar, zoals men kon zien aan haar onvergankelijke handen en voeten. De H. Catharina werkte onvermoeibaar voor de belangen van de Kerk en de Heilige Stoel. Ze overtuigde Gregorius XI om het pausschap terug van Avignon naar Rome over te brengen. En men wijst ook het terugbrengen toe, aan de gehoorzaamheid aan de Heilige Stoel, van vele rebelse, Italiaanse steden. Ze stond in contact met koningen en koninginnen voor de goede doelen van de Kerk en ze bad en ijverde voor de eenheid van de Kerk. Catharina was geschokt door de verschrikkelijke scheiding waarmee de Kerk te maken had, en daarom offerde ze zichzelf als slachtoffer aan God. Ze stierf in Rome op 29 april 1380, na een pijnlijke hartaanval. Ze was slechts drieëndertig jaar oud. De Zalige Raymond van Capua, haar biechtvader, vertelt ons dat immense menigten haar lichaam kwamen bezoeken, en zij die erin slaagden het aan te raken, beschouwden zichzelf bevoordeeld. Tijdens de drie dagen dat haar lichaam opgebaard lag zodat haar toegewijden haar konden komen vereren, bleven haar armen, hals en benen zo soepel als toen ze leefde. Ze werd begraven op het kerkhof dat naast de Kerk van Santa Maria Sopra Minerva ligt, maar werd kort daarna weggenomen door de Zalige Raymond, die haar kist aan de voet van een zuil plaatste en naar de Rozenkranskapel richtte. Daar bleef ze tot 1430. Tijdens de overbrenging van op het kerkhof liet Raymond de kist openen, "wat eenvoudig te doen was want ze was eigenlijk niet in de grond begraven, en men stelde vast dat de kleren een beetje waren aangetast door de vochtigheid op de plaats waar het lichaam had gelegen, en waar het blootgesteld was aan de regen." Raymond vond dat men een belangrijk relikwie van de Heilige aan de kerk van Siena moest geven, haar geboortestad en plaats van veel van haar mirakels. Dus na de vereiste toestemming van de Paus, liet de Zalige Raymond het heilige hoofd van het lichaam scheiden, plaatste het in een relikwieënkastje van verguld koper en gaf het aan twee broeders van de Orde om het naar Siena te brengen. In 1385 werd het in het geheim naar het klooster in Campo Reggio gebracht waar het in de sacristie geplaatst werd, tot het moment dat de Kerk haar de eer van het altaar zou toekennen. Plannen voor de plechtige overbrenging van het hoofd van de Heilige werden achtereenvolgens gemaakt door de Zalige Raymond, de bisschop en stadsambtenaren. Na een paar dagen van voorbereiding en religieuze activiteiten, werd het hoofd de stad uitgebracht naar het ziekenhuis van de H. Lazarus, waar Catharina veel zieken had verzorgd en vanwaar de plechtige processie zou starten voor de triomfantelijke ontvangst in de stad. De meest opvallende persoon bij dit gebeuren was de tachtigjarige moeder van de Heilige, Lapa, die achter de relikwie liep, gekleed in de habijt van de Zusters van Boetvaardigheid. Hoofd van de H. Cathereina, San Domenico, Siena Tijdens 1385, hetzelfde jaar van de overbrenging van het hoofd, werden andere relikwieën van het lichaam weggenomen, zoals een arm die aan Siena werd gegeven, en drie vingers die aan Venetië werden gegeven. Tijdens het jaar 1430 beval de H. Antonius, de prior van de kerk waar de relikwieën van de Heilige zich bevonden, dat het lichaam op een meer gepaste manier moest opgebaard worden in een nieuwe, stenen versierde sarcofaag, met een beeld van de Heilige, gekleed in de habijt van de Orde erop. Deze sarcofaag werd door de eeuwen heen regelmatig geopend, en er werden relikwieën uitgenomen voor de kerken van de Orde doorheen Europa. In 1487 werd een hand gegeven aan de Dominicaanse Zusters van het Klooster van de H. Domenico e Sisto in Rome, en de linkervoet werd aan de Kerk van de HH. Johannes en Paulus te Venetië geschonken. De stigmata op deze voet werden zorgvuldig onderzocht tijdens de officiële erkenning in 1597. In 1501 werd een rib geschonken aan het klooster van de H. Marcus in Firenze, en in 1575 werd een schouderblad toevertrouwd aan de Dominicaanse Zusters van Magnanapoli in Rome. Tijdens de periode dat de kerk gerestaureerd werd, werd het graf in april 1855 opnieuw geopend, in aanwezigheid van de overste van de Orde en veel geestelijken, en er werd een aanzienlijk deel van de heilige relikwieën naar het Klooster van de H. Dominicus in Stone gestuurd, het Moederhuis van de Engelse congregatie van de Zusters der Boetvaardigheid dat de naam van de H. Catharina draagt. Deze relikwieën, die twee zilveren en kristallen relikwiekastjes van elk zo’n 9 cm lengte vulden, bestaan uit delen van de beenderen en de huid in de vorm van grijze as, gemengd met gouddraden die waarschijnlijk resten zijn van het gouden kleed waar het heilige lichaam in was gewikkeld. Eén van deze relikwiekastjes staat in het Klooster van de H. Dominicus in Stone, het andere in het klooster van de H. Catharina in Bow, in de buurt van Londen. De vinger die de mystieke ring ontving van het hemelse huwelijk van de Heilige, bevindt zich in het Klooster van Pontignano, nabij Firenze. Andere kleine relikwieën werden naar kerken gestuurd die haar nagedachtenis eren. De restauratie van de kerk werd beëindigd op 3 augustus 1855. Op 4 augustus, de feestdag van de H. Dominicus werden de relikwieën, die nog steeds in hun oude sarcofaag lagen, onder het hoofdaltaar geplaatst. De dag erna werd het heiligdom bezocht door de Romeinse Senaat, en werden de relikwieën in een plechtige processie doorheen Rome gedragen, gevolgd door een groot aantal zusters van de Dominicaanse Derde Orde. Deze gebeurtenis staat sindsdien gekend als de Overbrenging van de Relikwieën van de H. Catharina, en de feestdag wordt jaarlijks gevierd op de donderdag na de tweede zondag voor de Vastentijd. Nadat de relikwieën terug naar het hoofdaltaar waren gebracht, werd de sarcofaag zo stevig vastgezet dat hij sindsdien niet meer geopend werd. Het vergulde, artistieke monument is echter zichtbaar voor de aanbidding door haar toegewijden. Links van het altaar dat haar lichaam bevat staat het standbeeld "Christus met het Kruis" van Michelangelo, en nabij de sacristie is een kamer die door Perugino versierd werd en die de Kamer van de H. Catharina genoemd wordt. De muren van de kamer zijn die van de kloostercel waar Catharina verbleef tijdens haar verblijven in Rome. De vinger die de mystieke ring ontving van het hemelse huwelijk van de Heilige, bevindt zich in het Klooster van Pontignano, nabij Firenze. Andere kleine relikwieën werden naar kerken gestuurd die haar nagedachtenis eren. Vinger van de H. Catherina, Klooster van Pontignana De restauratie van de kerk werd beëindigd op 3 augustus 1855. Op 4 augustus, de feestdag van de H. Dominicus werden de relikwieën, die nog steeds in hun oude sarcofaag lagen, onder het hoofdaltaar geplaatst. De dag erna werd het heiligdom bezocht door de Romeinse Senaat, en werden de relikwieën in een plechtige processie doorheen Rome gedragen, gevolgd door een groot aantal zusters van de Dominicaanse Derde Orde. Deze gebeurtenis staat sindsdien gekend als de Overbrenging van de Relikwieën van de H. Catharina, en de feestdag wordt jaarlijks gevierd op de donderdag na de tweede zondag voor de Vastentijd. Nadat de relikwieën terug naar het hoofdaltaar waren gebracht, werd de sarcofaag zo stevig vastgezet dat hij sindsdien niet meer geopend werd. Het vergulde, artistieke monument is echter zichtbaar voor de aanbidding door haar toegewijden. Links van het altaar dat haar lichaam bevat staat het standbeeld "Christus met het Kruis" van Michelangelo, en nabij de sacristie is een kamer die door Perugino versierd werd en die de Kamer van de H. Catharina genoemd wordt. De muren van de kamer zijn die van de kloostercel waar Catharina verbleef tijdens haar verblijven in Rome. Sarcofaag, Santa Maria Sopra Minerva, Rome De H. Catharina is één van de grootste mystici en spirituele schrijfsters die de Kerk heeft gekend, en ze is de inspiratie en het voorbeeld geweest voor vele heiligen die na haar kwamen. Tijdens haar leven werd ze reeds vereerd als heilige, maar ze werd in 1461 plechtig heilig verklaard door Paus Pius II. In 1939 gaf Paus Pius XII aan Italië twee patroonheiligen: de H. Franciscus van Assisi en de H. Catharina van Siena. Het belang van haar schriftelijke werken en spirituele leer werd officieel erkend door de Heilige Stoel tijdens de plechtige ceremoniën door Paus Paulus VI, op 4 oktober 1970. Tijdens die ceremoniën werd ze ook uitgeroepen tot Kerklerares, de tweede vrouw die zo’n vermaarde titel kreeg. Vertaling: Mario Lossie