Biografie J.M. Vianney. Hoofdstuk 12. 1830

	Download PDF Hoofdstuk 12. 1830 Februari 1830 was de maand van de voorstelling van "La bataille d’Hernani [De slag om Hernani]," een toneelstuk van Victor Hugo. Spoedig speelde het toneel zich niet alleen op het podium af, maar eveneens in de zaal waar de jonge, romantische groep, in vermiljoenrode vesten, van op het balkon het hoofd boden aan de meer classicistische ingestelde toeschouwers die zich op de benedenverdieping bevonden. Als spoedig kwam het tot een handgemeen, waarbij de jongeren gemakkelijk de overhand kregen. Maar er was ook de julirevolutie van de middenklasse tegen koning Karel X, van het huis van Bourbon. Volgens de middenklasse werden ze te veel benadeeld door de koning die in hun ogen te veel macht had. Het gevolg was dat er op 27 juli 1830 een revolutie uitbrak. Deze voltrok zich in drie dagen: 27, 28 en 29 juli. In Frankrijk worden deze dagen wel de 'Trois Glorieuses' genoemd. Karel X weigerde zijn macht te beperken en trad af. Ook ontstonden er anti-religieuze bewegingen, maar deze werden al spoedig onderdrukt door de nieuwe koning, Lodewijk-Filips I, de neef van Karel X. Lodewijk-Filips was een liberaal en werd door de burgerij geaccepteerd. Hij kreeg hierdoor de bijnaam "de burgerkoning." Zijn bewind werd de "julimonarchie" genoemd. Op het platteland was er geen verzet, behalve misschien te Ars, waar een "revolutionair comité," die de tijd rijp achtte om zich te ontdoen van de opgelegde "tirannie," dat hem kwam mededelen dat hij zonder uitstel diende te verhuizen. Voortaan nam de staat de weeskinderen van De Providentie ten laste. De adel negeerde de nieuwe koning, die ze voor een overweldiger namen. Men moest dus niet op een tussenkomst rekenen van de kasteelheren en burggraven, die zelfs een gevaar begonnen te vormen en de hele zaak ongenegen werden. Als verzet werd er een afvaardiging van getrouwen van de pastoor naar de Bisschop van Belley, Mgr. Devie, gestuurd en hen werd verzekerd dat alles kon blijven zoals het was. Indien nodig zou het leger worden aangespoord om de orde te herstellen. Koning Karel X Koning Lodewijk Filips I De julirevolutie van 1830 was slechts een noodsein voor de vreedzame parochie. De enige opmerkelijke veranderingen, waren de Franse lelies en de witte Koninklijke vlag aan de gevel die van de gevel het gemeentehuis waren verdwenen, waarop deze werd vervangen door de Franse driekleur, zoals ten tijde van de intussen overleden keizer Napoléon. Als de pastoor van Ars uiteindelijk al mocht blijven was het niet volledig naar de zin van de geestelijke overheid, behalve dan Mgr. Devie, die hem steeds had beschermd. Inderdaad, het welslagen van Jean-Marie Vianney nam nog toe en dit vooral op voorspraak van de kleine man die hun nederige vertegenwoordiger boven alles steunden. De geestelijke overheden spaarden, vooral tijdens de beginperiode, vóór 1830, hun hevige kritiek en meest gemene reacties niet tegen hun ambtgenoot. Het is dan ook bijna miraculeus en onverklaarbaar, dat deze "ezel," nadat ze hem, wegens zijn erbarmelijke resultaten in het seminarie, uit medelijden de kleinste parochie uit het bisdom hadden toegewezen er in geslaagd was om zich op te werken tot de meest begeerte pastoor uit de omtrek. Dit, terwijl zij, in alle ernst en met succes hun studies hadden beëindigd en vloeiend Latijn spraken. Hoe stoorden ze zich eraan dat deze eenvoudige, zwakke leerling zo heilig stond aangeschreven! Ars, oude foto van de kerk De houding van de heilige man wekte in eerste plaats spottende opmerkingen en sarcasme op. Destijds schonk de Primaat van Gallië van zijn geestelijken een grote aandacht aan het uiterlijk voorkomen van de geestelijken: hij wou dat de priester een gouden sluiting droegen aan de schoenen en zwarte driekantige hoed als een hoofddeksel droeg en dat de witte kraag er steeds onberispelijk uitzag. Nu liep Jean-Marie Vianney er steeds bij als "schoppenaas," droeg hij versleten schoenen die nog nooit waren gesmeerd en was zijn opgelapte soutane tot op de draad versleten. Niet alleen ging hij door als een excentriekeling die er een "vreemd gedrag" op nahield, maar men ging nog verder: zijn "geveinsde vreemdsoortigheid" diende slechts om "de aandacht op zich te vestigen." Het was dus niet iemand die ongegeneerd of gierig was, maar eerder een "bedrieger." Sommige van zijn ambtgenoten gingen zover dat ze hem als een "gek" en een "tovenaar" behandelden en vaarden heftig uit tegen hem van op hun preekgestoelte en legden hun "kudde" het verbod op om op bedevaart te gaan naar Ars. De biechtvaders weigerden de absolutie te geven aan de biechtelingen die zich hiertegen poogden te verzetten! Soutane van Jean-Marie Vianney "Het zijn simpelen van geest die massaal deze onevenwichtige fanatiekeling gaan raadplegen," schreef men aan Mgr. Devie, "U moet tussenkomen om aan deze praktijken een einde te stellen." Maar de prelaat van Belley was onwankelbaar en antwoordde: "Ik wens al mijn onderdanen maar het geringste van dergelijke dwaasheid toe." En nog: "Ik weet niet of de pastoor van Ars zich verder heeft bijgeschoold, maar wat ik wel weet is dat de Heilige Geest Zich heeft belast om hem te verlichten!" Het is waar, zoals de goede Cathérine Lassagne zou opmerken, dat "zijn gebrek aan intelligentie ruimschoots wordt bijgestuurd door de Heilige Geest." Jean-Marie Vianney, die van zijn kant anonieme brieven kreeg toegestuurd, waarin men hem uitschold voor een excentriekeling of een gek, stoorde zich hier helemaal niet aan en beantwoordde de brieven met de nodige dosis bijzondere humor: "Indien ik door hoogmoed zou zijn beproefd, dan zou ik tenminste weten waarvan ik moet herstellen!" En hij bedankte zijn correspondenten voor de dienst die ze hem onbewust hadden bewezen, want zo kon hij, dankzij de brieven, achterhalen van wie de aanvallen kwamen. "Het is waar," erkende hij, "dat ik maar een onwetende ben. De arme pastoor Balley heeft gepoogd om mij op te leiden, maar hij was zijn Latijn vergeten!" Voor een van zijn portretten, geschilderd door een argeloze bewonderaar, zonder dat hij poseerde, want hiervoor bedankte hij steeds, schreef hij: "Dat ben ik waarachtig: kijk hoe ongelofelijk dom ik mij gedraag!" Sommige van zijn hekelaars eindigden met te erkennen: "Ja, de heiligheid schuilt in hem, maar dan is dan ook alles!" Een buitengewoon bewijs van eerbetoon: alsof de heiligheid niet voldoende zou zijn! Zeer zeker zag de pastoor van Ars er uit als een man van zijn tijd: niet in de studie, maar alles in de bezieling en de zekerheid dat de Gods waarheid van een andere orde is dan deze van de menselijke wetenschap. Vertaling: Chris De Bodt