Al uw antwoorden over Jezus. Zoektocht 4. Wat was Jezus’ doodsangst?

	Download PDF Zoektocht 4. Wat was Jezus’ doodsangst? De doodsangst waarbij Jezus, in de Tuin van Gethsemane op de Olijfberg, bloed zweet, is een van de mysteries uit het Evangelie. Men vindt de beschrijving ervan terug in Lukas: 22,Matheus: 26 en Marcus:14.Velen staan er bij het bidden van de Rozenkrans bij stil, bij hun bezinning over de vijf droeve mysteries. Het is inderdaad een raadsel dat een diepe indruk achterlaat op onze ziel en dit omwille van de diepzinnige betekenis ervan. In de eerste uren na het laatste avondmaal bereidde Jezus zich voor op Zijn dood. In die uren lag er heel wat druk op Jezus schouders en inderdaad, wat zou u doen als u zou weten dat u zich in uw laatste uren bevindt en uw zonden moet op u nemen. Hoe zou dit inzicht uw keuzen bepalen tussen het nu en het dan? Bij Jezus kwam er nog het feit bij dat Hij alle zonden van de wereld op zich tot verlossing van de mensheid. Daarover gaat Jezus’ doodsangst op de Olijfberg. De betekenis van de doodsangst Het woord doodsangst [doodstijd] is niet zomaar een vrome term uit de Rozenkrans: het is een uitdrukking die gebruik wordt in de Bijbel. In het Grieks spreekt men van "agonia". Wij weten wat deze uitdrukking in het Nederlands betekent, maar in Grieks, ten tijde van Jezus, was het ook een technische term die gebruikt werd door atleten. Zij bedoelden hiermee het "zich opwarmen" voor de Olympische Spelen. Tijdens dit opwarmen, produceerden de Grieken een soort zweet dat hun spieren opwarmde en hen klaarmaakte voor de strijd. Dat soort schuimig zweet werd door hen "agonia" genoemd. Lukas vertelt ons dat Jezus zo’n "agonia" onderging voor Zijn lijden. In wezen zegt Lukas dat er soort voorbereiding voorafgaat alvorens te sterven aan het kruis. De doodstrijd in de Tuin van Gethsemane is Jezus’ opwarming of voorbereiding, de "agonia" die voorafgaat aan Zijn lijden dat hierna zal volgen. Maar wat is de Passie van onze Heer Jezus Christus? Als men de Van Dale Woordenboeken erbij haalt kan er een verkeerde betekenis aan worden gegeven door het te vergelijken met een hartstochtelijke liefde voor iemand. En alhoewel iedereen al zeker eens passionele liefde heeft meegemaakt, kan men ook een hartstocht hebben voor het lijden. Als wij aan Christus’ lijden denken, denken we aan al de pijnen die Hij doorstond. Het is meer een gevoel van berusting, passiviteit. In Jezus’ berusting schenkt Hij Zijn dood aan ons, maar er is nog iets anders. Hij schenkt ons niet alleen Zijn dood, maar eveneens Zijn leven. Dus naast Zijn passiviteit, schenkt hij ons ook Zijn activiteit [Zijn leven]. Toen bloed en water uit het lichaam kwamen van de gekruisigde Jezus [Johannes 19:31-37], zien wij hierin niet allen het teken van het Doopsel en de Eucharistie, maar we zien eveneens een ander teken. Wat zijn bloed and water? Bloed is de basis van het leven dat in ons vloeit, het maakt ons levend. Water zuivert ons. Eigenlijk zeggen de schrijvers ons dat Jezus op zo’n wijze stierf, dat hij ons bevrijdde. Dit maakt ons vrijer: het leven stroomt gemakkelijker en zuiverder. Dat is wat wij "vrij van zonde" noemen. Het drama in de Tuin Hebt u zich ooit al de vraag gesteld waarom dit drama gebeurde in een tuin? Het is de doodsangst in de Tuin, niet in de Tempel of een synagoge, een bergtop of in een boot op de zee. In de Bijbel moeten we meer zoeken achter alleen maar de plaats van het gebeuren. Er is een diepere betekenis. Deze plaats is spiritueel, het is de plaats in ons hart. Waarom de Tuin? Tuinen komen in de Bijbel niet zo dikwijls voor, maar ze zijn wel belangrijk. Geestelijke tuinen hebben niets te maken met groenten. Een tuin is een plaats voor geliefden. Het begrijpen van deze achtergrond brengt ons dieper in de betekenis van het drama. Het is een drama binnenin de liefde. Daarom begint het Oude Testament bij de Tuin van Eden. In de tuin mag je naakt rondlopen. Er heerst geen schaamte. Waar vond Maria Magdalena, één van Zijn trouwste volgelingen, Jezus tijdens de ochtend van Paaszondag? In een tuin. Jezus roept ons in de Tuin. Jezus was geen atleet. De evangelisten leggen niet de nadruk op de zweepslagen, de doornen, het bloed, de nagels. Zij leggen de nadruk op het gegeven dat Hij helemaal alleen was op dat moment, verraden, vernederd, te drogen gehangen. Niemand stond voor Hem op. Als u het evangelie van Marcus leest zegt Jezus dat hij angst heeft voor wat er staat te gebeuren. Hij spreekt niet over de zwepen, snoeren en ketens. Hij zegt niet: "Weet je, Ik ga daar werkelijk in elkaar geslagen worden." Hij zegt: "U gaat Mij allen verraden. Ik ga alleen en verlaten zijn." Drie beproevingen in de tuin We zegden reeds dat het zweten van bloed en tranen, Jezus’ doodsangst een drama binnenin de liefde is, het diepste drama in uw eenzaamheid. Wat er in de Tuin van Gethsemane gebeurt is een beproeving van liefde. In wezen is deze grote beproeving onderverdeeld in drie kleinere gedeelten: Het verliezen van de haat Kunt u uw leven laten in liefde, zonder haat of bitterheid? De Nederlander Henri Nouwen zei: "De gevoelige wereld is niet verbonden tussen deze die gebonden zijn aan plichten." Christenen weten dat we onze zieke moeders moeten verzorgen, moeten meewerken aan de Kerk en zorg moeten dragen voor de kinderen, de parochie, omdat niemand anders dit zal doen. Alle gevoelige mensen zijn gebonden aan plichten: sommigen doen dit met haat, andere doen het uit liefde. Het eerste gedeelte van het hoofddrama in de Tuin van Gethsemane is dat Jezus zich boven de dood aan ons geeft door zijn lijden, pijnen en opofferingen. En Hij doet dit zonder haat. Hij draagt Zijn kruis zonder de rekening te zenden. Hoe dan ook ging Jezus sterven, maar zijn grootste geschenk was dat Hij dit deed zonder bitterheid, zonder een prijskaartje of woede, zonder haat, maar met volledige vergevingsgezindheid. Jezus kwam terug, maar Hij daagde nooit iemand uit met: "Waar was u toen ik u nodig had?" Hij kwam terug in zuivere genade, waarbij hij Zijn lijden omvormde in een diepe barmhartigheid. De vernedering ondergaan Jezus moest ook een grote vernedering ondergaan. Wij kunnen dit drama van de Kruisiging niet bevatten tenzij we ons diep inleven in deze krachtige vernedering op Goede Vrijdag. Neem even in overweging wat de Verrezen Christus aan de twee leerlingen op weg naar Emmaüs [Lukas 24]. Lucas zegt dat er die morgen twee discipelen van uit Jeruzalem vertrokken. Jeruzalem was de Kerk. Het was hun droom, maar het tevens hun plaats van vernedering. Ze gingen naar Emmaüs, een badplaats. Vandaag zou het een plaats zoals Las Vegas zijn. De leerlingen gaan er heen voor enige opbeuring en ze ontmoeten Jezus op hun weg, maar ze herkennen hem nog niet. Waarom niet? Omdat ze Jezus hebben afgeschreven. Zij hebben hem zien vernederen. Toen zegt Jezus tot hen: "Was het niet nodig? Was het niet nodig dat Christus moest lijden op weg naar Zijn eeuwige zaligheid?" Waar ligt het verband? Wezenlijk zegt Christus aan de leerlingen op de weg naar Emmaüs dat men Pasen niet kan verkrijgen zonder de vernedering op Goede Vrijdag. Als wij het bij het rechte einde hebben, betekent het lijden of de vernedering voor ons, het verkrijgen van deugdzame intelligentie. U leert uit uw vernederingen. De docent James Hillman zei het volgende: "denk aan alle dingen die diepte brachten in uw leven. Weet u wat in bijna alle gevallen betekenis aan uw leven gaf? De vernederingen waar u liever niet wenst over te spreken. De machteloosheid, of het nu ging om slagen te krijgen, het meisje dat nooit werd gevraagd om te dansen, corpulent zijn, corpulente ouders hebben, de intense pijnen brengen diepte in uw leven. Ze maken uw karakter. We zien hetzelfde in het leven van sommige van onze heiligen die hebben geleden: zij stonden, naar het voorbeeld van Jezus, hun lijden toe om hen tot barmhartigheid te brengen, niet tot bitterheid. Dat is de test." Opoffering voor een edeler doel De laatste test is deze: Kunt u uw leven geven en uzelf vandaag opofferen: uw baan, uw vermaak en al de rest voor iets op latere termijn? Jezus moest sterven op de leeftijd van 33 jaar. Dat is niet zo eenvoudig. Het niet eenvoudig om op eender welke leeftijd te sterven. Maar uw leven totaal geven voor iets dat pas later komt, iets wat niet onmiddellijk wordt beloond, is het tegengestelde van wanhoop. Dat is echte hoop. Zo zijn vele van onze zonden, zonden van wanhoop. Het zijn geen zonden met voorbedachtheid. Het zijn eerder, wat wij noemen, de functionele wanhoop. De zonden waarover we zeggen: "Geef mij niet het beste, maar het tweede of het derde beste, want het beste is voor mij niet weggelegd. Er hangt een portret van Jezus in de Tuin van Gethsemane bij ons thuis." Als u in iets gaat geloven, of u nu priester wordt, of gaat huwen, of enig wat, dan is het beter dat u leer hoe u bloed moet zweten, want dat zal er gebeuren. En waarlijk, als u voor iets gaat, is het inderdaad zo. In de Tuin van Gethsemane bevindt Jezus zich in de diepste afgrond. Jezus is hier ons voorbeeld. Hij is diegene naar wie wij opkijken wanneer wij lijden. En wij gaat niet ons gebed richten tot iemand, die deze diepe duisternis niet heeft doorstaan. Wat is de test? We vertellen aan God iets zoals: "God, ik weet dat U mij in mijn leven kan op de proef stellen, zoals U Jezus op de proef stelde. Ik weet dat U mij bloed kunt doen zweten, maar maak het wat lichter voor mij zodat ik deze volledige duisternis niet moet doorstaan." Deze duisternis is de test van onze geestelijke eenzaamheid en niet de test van onze lichamelijke bekwaamheid om de pijnen te kunnen doorstaan." Deze test is niets anders dan onze eigen spreekwoordelijke kruisweg. Dit lijden gaat niet over het bloed, de snoeren en de zweepslagen en wat Jezus ook doorstond. Het gaat over onze morele en emotionele gesteldheid tegen de volgende verleiding die we moeten doorstaan. De test binnenin de liefde. De slapende apostelen In de bijbel vinden de mooiste dingen dikwijls plaats in een tuin. Het evangelie van Lucas bijvoorbeeld, zegt: Daar aangekomen, zei Hij tegen hen: "Bid dat je niet bezwijkt in de beproeving." [Lucas 22:40]. Eerder dan hen te vragen om mee te bidden, wordt er van ons verondersteld dat wij iets leren door naar Jezus te kijken. Het verhaal eindigt met het drama inde Tuin waar Hij tenslotte Zijn leven in de handen van Zijn Vader legt. Hij zegt: "Niet Mijn wil, maar Uw wil geschiede." Toen keek Hij om en Lucas zegt dan: "Ze waren in slaap gevallen." Door wat? Uit vermoeidheid? Neen. Lucas zegt: "Na het gebed stond hij op, ging naar zijn leerlingen en vond hen in slaap, zo groot was hun verdriet." Deze zin heeft een ongelofelijke betekenis. Zij vielen in slaap, omwille van hun verdriet, hun medelijden. Alles was te neerslachtig. We begrijpen het niet omdat het te neerslachtig is. Daarom vallen wij in slaap. Het ogenblik van genade Een maand voordat Dr. Martin Luther King werd vermoord omwille van zijn deugdzame moed, somde hij een van talloze dreigtelefoons op die hij had ontvangen. Hij zei dat de telefoon rinkelde en dat een persoon hem vertelde: "Als u hier komt, gaan wij u vermoorden." Hij vervolgde: "Deze levensbedreigende telefoons heb ik al talloze malen ontvangen, maar die nacht, om welke reden dan ook, schudde deze dreigende stem mij door elkaar. Ik kon niet opnieuw gaan slapen, maakte koffie klaar en dronk de hele kan uit. Ik begon aan de keukentafel te wenen en ik verloor al mijn moed. Ik plaatste mijn hoofd tussen de handen en dacht dat ik dit niet meer aankon. Ik wou niet sterven." Toen zei hij: "Op dat ogenblik voelde ik een sterkte in mij die ik nooit eerder had gevoeld. Ik wist wat ik moest doen." U ziet hierin de doodsangst in de Tuin van Gethsemane, en het is enkel na de doodsangst dat de engel u komt bezoeken. Toen stond Jezus op. Plots was hij de mentale atleet die er klaar voor was. Hij ging zijn lijden tegemoet. Toen Jezus de zaal van het Laatste Avondmaal verliet, zag Hij het niet meer zitten. Dat was de grote overgang. Pas nadat Hij mentaal volledig was gebroken, Zijn bloed had gezweet en Zijn Vader meerdere malen had verteld: "Ik wil dit niet doorstaan," en Hij zich in de diepste afgrond bevond, kon Hij het aanvaarden. Hoe velen onder ons, ondergaan deze frustratie op onze eigen manier, datzelfde gevoel van verlatenheid? En toch vloeit Gods bevrijdende genade over ons op het moment van het aanvaarden. Dat is de diepe theologie van de genade.